ભગવાન શિવ ને પ્રસન્ન કરવા માટે તેમના એક મહાન ભક્ત “રાવણ” દ્વારા શિવ તાંડવ ની રચના કરવામાં આવી હતી. શિવ તાંડવ ની રચના પાછળ એક કહાની છે જે આ પ્રમાણે છે, “એક વાર રાવણ ને પોતાની શક્તિ અને ભક્તિ પર ઘમંડ ચડી આવ્યું. આથી તેને સંપૂર્ણ હિમાલય ને ઊચકી લંકા લઈ જવા માટે જોર લગાવવાનું શરૂ કર્યું. આ જોઈ શંકર ભગવાન એ માત્ર પોતાના અંગૂઠા ના બળ વડે હિમાલય ને દબાવતા રાવણ ના હાથ હિમાલય ના દબાણ માં આવી ગયા. આ તીવ્ર પીડા થી દૂર થવા અને ભગવાન શંકર ને પ્રસન્ન કરવા માટે રાવણ દ્વારા શિવ તાંડવસ્તોત્ર દ્વારા સ્તુતિ કરવામાં આવી હતી.”
આ રાવણ દ્વારા રચવામાં આવેલ ખુબજ પ્રભાવશાળી અને શક્તિશાળી સ્તોત્ર માનવામાં આવે છે. આ સ્તોત્ર નું પઠન કે આ સ્તોત્ર વડે પૂજા કરવા માટે પણ એક નિશ્ચિત સમય હોય છે. જો આપે ધ્યાન થી આ સ્તોત્ર ને વાંચ્યો હોય તો તેના અંતિમ શ્લોક માં “પ્રદોષ” શબ્દ નો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. આ પ્રદોષ એક એક સમય છે જે પ્રદોષકાળ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
દર મહિના માં બે પ્રદોષ આવે છે. જે તેરસ ની તિથી પર આવે છે, આ તિથી ના દિવસે સૂર્યાસ્ત પછી ની 24 મિનિટ ના આસપાસ ના સામે ને પ્રદોષકાળ માનવામાં આવે છે. આ સામે દરમિયાન ભગવાન શિવ ખુબજ પ્રસન્ન હોય છે. શિવ તાંડવ નું આ સમયે ગયાં કરવાથી તેમની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે. શિવ તાંડવ નું ગાન કરવાથી હાથી, ઘોડા અને રથ યુક્ત લક્ષ્મી(રથગજેંદ્ર તુરંગયુક્તાં) ની પ્રાપ્તિ થાય છે.
નોંધ – આ લેખ અંગે નેશન ગુજરાત પુષ્ટી કરતુ નથી આ લેખ માત્ર જાણકારી માટે જ છે.
॥ 1 ॥
જટાટવીગલજ્જલપ્રવાહપાવિતસ્થલે
ગલેવલંબ્ય લંબિતાં ભુજંગતુંગમાલિકામ્ ।
ડમડ્ડમડ્ડમડ્ડમન્નિનાદવડ્ડમર્વયં
ચકાર ચંડતાંડવં તનોતુ નઃ શિવઃ શિવમ્
॥ 2 ॥
ધરાધરેંદ્રનંદિનીવિલાસબંધુબંધુર
સ્ફુરદ્દિગંતસંતતિપ્રમોદમાનમાનસે ।
કૃપાકટાક્ષધોરણીનિરુદ્ધદુર્ધરાપદિ
ક્વચિદ્દિગંબરે મનો વિનોદમેતુ વસ્તુનિ
॥ 4 ॥
જટાભુજંગપિંગળસ્ફુરત્ફણામણિપ્રભા
કદંબકુંકુમદ્રવપ્રલિપ્તદિગ્વધૂમુખે ।
મદાંધસિંધુરસ્ફુરત્ત્વગુત્તરીયમેદુરે
મનો વિનોદમદ્ભુતં બિભર્તુ ભૂતભર્તરિ
સહસ્રલોચનપ્રભૃત્યશેષલેખશેખર
પ્રસૂનધૂળિધોરણી વિધૂસરાંઘ્રિપીઠભૂઃ ।
ભુજંગરાજમાલયા નિબદ્ધજાટજૂટક
શ્રિયૈ ચિરાય જાયતાં ચકોરબંધુશેખરઃ
॥ 6 ॥
લલાટચત્વરજ્વલદ્ધનંજયસ્ફુલિંગભા-
-નિપીતપંચસાયકં નમન્નિલિંપનાયકમ્ ।
સુધામયૂખલેખયા વિરાજમાનશેખરં
મહાકપાલિસંપદેશિરોજટાલમસ્તુ નઃ
કરાલફાલપટ્ટિકાધગદ્ધગદ્ધગજ્જ્વલ-
દ્ધનંજયાધરીકૃતપ્રચંડપંચસાયકે ।
ધરાધરેંદ્રનંદિનીકુચાગ્રચિત્રપત્રક-
-પ્રકલ્પનૈકશિલ્પિનિ ત્રિલોચને મતિર્મમ
નવીનમેઘમંડલી નિરુદ્ધદુર્ધરસ્ફુરત્-
કુહૂનિશીથિનીતમઃ પ્રબંધબંધુકંધરઃ ।
નિલિંપનિર્ઝરીધરસ્તનોતુ કૃત્તિસિંધુરઃ
કળાનિધાનબંધુરઃ શ્રિયં જગદ્ધુરંધરઃ
પ્રફુલ્લનીલપંકજપ્રપંચકાલિમપ્રભા-
-વિલંબિકંઠકંદલીરુચિપ્રબદ્ધકંધરમ્ ।
સ્મરચ્છિદં પુરચ્છિદં ભવચ્છિદં મખચ્છિદં
ગજચ્છિદાંધકચ્છિદં તમંતકચ્છિદં ભજે
અગર્વસર્વમંગળાકળાકદંબમંજરી
રસપ્રવાહમાધુરી વિજૃંભણામધુવ્રતમ્ ।
સ્મરાંતકં પુરાંતકં ભવાંતકં મખાંતકં
ગજાંતકાંધકાંતકં તમંતકાંતકં ભજે
જયત્વદભ્રવિભ્રમભ્રમદ્ભુજંગમશ્વસ-
-દ્વિનિર્ગમત્ક્રમસ્ફુરત્કરાલફાલહવ્યવાટ્ ।
ધિમિદ્ધિમિદ્ધિમિધ્વનન્મૃદંગતુંગમંગળ
ધ્વનિક્રમપ્રવર્તિત પ્રચંડતાંડવઃ શિવઃ
દૃષદ્વિચિત્રતલ્પયોર્ભુજંગમૌક્તિકસ્રજોર્-
-ગરિષ્ઠરત્નલોષ્ઠયોઃ સુહૃદ્વિપક્ષપક્ષયોઃ ।
તૃષ્ણારવિંદચક્ષુષોઃ પ્રજામહીમહેંદ્રયોઃ
સમં પ્રવર્તયન્મનઃ કદા સદાશિવં ભજે
કદા નિલિંપનિર્ઝરીનિકુંજકોટરે વસન્
વિમુક્તદુર્મતિઃ સદા શિરઃસ્થમંજલિં વહન્ ।
વિમુક્તલોલલોચનો લલાટફાલલગ્નકઃ
શિવેતિ મંત્રમુચ્ચરન્ સદા સુખી ભવામ્યહમ્
॥ 14 ॥
ઇમં હિ નિત્યમેવમુક્તમુત્તમોત્તમં સ્તવં
પઠન્સ્મરન્બ્રુવન્નરો વિશુદ્ધિમેતિસંતતમ્ ।
હરે ગુરૌ સુભક્તિમાશુ યાતિ નાન્યથા ગતિં
વિમોહનં હિ દેહિનાં સુશંકરસ્ય ચિંતનમ્
પૂજાવસાનસમયે દશવક્ત્રગીતં યઃ
શંભુપૂજનપરં પઠતિ પ્રદોષે ।
તસ્ય સ્થિરાં રથગજેંદ્રતુરંગયુક્તાં
લક્ષ્મીં સદૈવ સુમુખિં પ્રદદાતિ શંભુઃ