EXCLUSIVE- 1951 થી 2018 સુઘી રાજસ્થાન ચૂંટણીનો ઇતિહાસ શું કહે છે જાણો

By: nationgujarat
28 Oct, 2023

રાજસ્થાનમાં દર પાંચ વર્ષે સરકાર બદલાય છે. રાજકારણ અને ચૂંટણી પર નજર રાખનારાઓના મતે આ વખતે પણ આ પરંપરા ચાલુ રહેવાની છે. જાણકારોનું માનવું છે કે આ વખતે પણ રાજસ્થાનના મતદારો સત્તા પરિવર્તન માટે જ મત આપશે અને કોંગ્રેસની જગ્યાએ ભાજપની સરકાર બનશે. આ અર્થમાં, રાજસ્થાન આપણા દેશનું એક રાજ્ય છે જ્યાં મતદારો વારંવાર સ્વચ્છ જનાદેશ આપે છે. 1951માં પ્રથમ વિધાનસભા ચૂંટણી બાદ રાજસ્થાનમાં 16 વિધાનસભા ચૂંટણીઓ યોજાઈ ચુકી છે. 1977 અને 1990 સિવાય, અન્ય તમામ એસેમ્બલીઓએ તેમનો પાંચ વર્ષનો સંપૂર્ણ કાર્યકાળ પૂર્ણ કર્યો. જો રાજ્યમાં ચૂંટણીના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો સ્પષ્ટ થાય છે કે છેલ્લી કેટલીક ચૂંટણીઓમાં જો ભાજપ હારે છે તો તે ખૂબ જ ઓછા માર્જિનથી છે, પરંતુ જો કોંગ્રેસ હારે છે તો તે સંપૂર્ણ રીતે હાર્યું છે. આ ક્રમ 1998ની ચૂંટણીમાં ઉલટાવી દેવામાં આવ્યો હતો. ત્યારબાદ કોંગ્રેસને 153 બેઠકો મળતાં ભાજપ માત્ર 33 બેઠકો પર આવી ગયું હતું. નીચે આપેલ કોષ્ટક 1980 થી 2018 સુધીની છેલ્લી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપ અને કોંગ્રેસના પ્રદર્શનની વિગતો આપે છે.

1998 સિવાય બીજેપી જ્યારે પણ જીતે છે ત્યારે મેળવે છે વધુ બેઠક.

કોંગ્રેસે 1973 સુધી રાજ્યમાં સતત શાસન કર્યું. તે વર્ષે રાષ્ટ્રપતિ શાસન લાદવામાં આવ્યું હતું અને ચાર વર્ષ સુધી એટલે કે 1977 સુધી ચાલ્યું હતું. પછી ચૂંટણી થઈ અને પહેલીવાર જનતા પાર્ટીની સરકાર બની અને ભૈરોન સિંહ શેખાવત મુખ્યમંત્રી બન્યા. વર્તમાન મુખ્યમંત્રી અશોક ગેહલોતને વર્ષ 1998માં રાજસ્થાનના વડા બનવાની પહેલી તક મળી. ગેહલોત જનતાના અપાર સમર્થન સાથે સત્તામાં આવ્યા હતા. તે પછી, કોંગ્રેસ રાજસ્થાનમાં ક્યારેય આટલી વિશાળ બહુમતી મેળવી શકી ન હતી જ્યારે 2013ની ચૂંટણીમાં ભાજપે 163 બેઠકો જીતી હતી.

1951માં રાજસ્થાન વિધાનસભા માટે પ્રથમ ચૂંટણી યોજાઈ

જ્યારે 1951માં રાજસ્થાન વિધાનસભા માટે પ્રથમ ચૂંટણી યોજાઈ ત્યારે અખિલ ભારતીય રામ રાજ્ય પરિષદે 59 બેઠકો પર ઉમેદવારો ઊભા રાખ્યા હતા અને 24 બેઠકો જીતી હતી. તે સમયે ભાજપનો પુરોગામી જનસંઘ હતો. 1957ની આગામી ચૂંટણીમાં અપક્ષોએ 33 બેઠકો જીતીને રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો. 119 બેઠકો બાદ કોંગ્રેસની આ સૌથી મોટી જીત હતી. રાજ્યના 33.93 ટકા લોકોએ અપક્ષ ઉમેદવારોને મત આપ્યો. તે સમયે જનસંઘને માત્ર આઠ બેઠકો મળી હતી. તેવી જ રીતે, 1962ની ચૂંટણીમાં, સ્વતંત્ર પાર્ટીએ 93 બેઠકો પર ઉમેદવારો ઉભા રાખ્યા અને 36 બેઠકો જીતી. આગલી વખતે 1967ની ચૂંટણીમાં સ્વતંત્ર પક્ષના 107માંથી 48 ઉમેદવારો જીતીને વિધાનસભામાં પહોંચ્યા હતા. પરંતુ પાંચ વર્ષ પછી, 1972ની ચૂંટણીમાં, સ્વતંત્ર પાર્ટી 119 બેઠકો પર ઉમેદવારો ઉભા કરી શકી અને માત્ર 11 બેઠકો જીતી શકી. તે પછી તેનો સ્ટાર ફરી ક્યારેય ચમક્યો નહીં. પ્રજા સમાજવાદી પાર્ટીએ પણ શરૂઆતના વર્ષોમાં રાજસ્થાનની ચૂંટણીમાં ભાગ લીધો હતો. હવે જનસંઘનું સ્થાન ભાજપે લીધું છે, રામ રાજ્ય પરિષદ, સ્વતંત્ર પાર્ટી અને પ્રજા સમાજવાદી પાર્ટી હવે અસ્તિત્વમાં નથી.

દેશની આઝાદી બાદથી, રાજસ્થાનમાં ચાર વખત રાષ્ટ્રપતિ શાસન લાદવામાં આવ્યું છે – પ્રથમ 13 માર્ચ, 1967 થી 26 એપ્રિલ, 1967 સુધી, બીજી 29 ઓગસ્ટ, 1973 થી 22 જૂન, 1977 સુધી, ત્રીજી માર્ચ 16, 1980 થી 6 જૂન સુધી. , 1980 સુધી અને ચોથી ડિસેમ્બર 15, 1992 થી 4 ડિસેમ્બર, 1993 સુધી.


Related Posts

Load more