10 ઓગસ્ટના રોજ પુરુષોત્તમ માસનો ગુરુવાર છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની વિશેષ પૂજા કરવાનો નિયમ પુરાણોમાં જણાવવામાં આવ્યો છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજાની સાથે સત્યનારાયણ કથાનું પાઠ અને શ્રવણ કરવાનું પણ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.
આ દિવસે સૂર્યોદય પહેલા ઉઠીને સ્નાન કરીને વ્રત અને પૂજા કરો. ગુરુવાર, ભગવાન વિષ્ણુનો દિવસ હોવાથી વધુ વિશેષ બની ગયો છે. આ દિવસે તુલસી અને પીપળાની પૂજા કરવાથી પણ જાણ્યે-અજાણ્યે થયેલા પાપોનો અંત આવે છે અને મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.
અધિક માસના ગુરુવારની વિધિ
સૂર્યોદય પહેલા ઉઠો અને સ્નાન કરો. આ દિવસે ગંગાજળ મિશ્રિત સ્નાન કરવાથી તીર્થ સ્નાન જેટલું પુણ્ય મળે છે. આ પછી આખો દિવસ ઉપવાસ, પૂજા અને દાનની પ્રતિજ્ઞા લેવી જોઈએ. આ પછી ભગવાન વિષ્ણુને દૂધ અને જળથી અભિષેક કરવો જોઈએ. પછી ઘણી વસ્તુઓની પૂજા કરવી જોઈએ.
થોડું પવિત્ર પાણી જાતે પી લો અને બાકીનું પાણી પીપળ અથવા તુલસીને અર્પણ કરો. આ પછી ગાયને ઘાસ ખવડાવો. પછી જરૂરિયાતમંદ લોકોને અન્ન-પાણી, છત્રી, સફેદ કપડા કે ચંપલનું દાન કરો.
પીપળાના ઝાડની અને તુલસીનું પૂજન કરવું
સવારે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કર્યા પછી તુલસી માતાને જળ ચઢાવો. ભગવાન શાલિગ્રામની પૂજા કરો. ત્યારબાદ તુલસી પાસે ઘીનો દીવો પ્રગટાવીને પરિક્રમા કરો. આ પછી એક વાસણમાં પાણી અને નવુ દૂધ મિક્સ કરો. ત્યારબાદ પીપળાના ઝાડને અર્પણ કરો. ત્યારબાદ પીપળના ઝાડ પાસે ઘીનો દીવો પ્રગટાવો અને વૃક્ષ પર ધ્યાન કરીને ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરો.
ઉપવાસ અને દાન
પુરુષોત્તમ માસના ગુરુવારે સવારે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કર્યા બાદ વ્રત અને દાનનો સંકલ્પ કરવો જોઈએ. પછી જરૂરિયાતમંદ લોકોને ભોજન અને પાણીની સાથે જરૂરી વસ્તુઓનું દાન કરી શકાય છે. દિવસભર ઉપવાસ કરો. શરીર સાથ આપે તો ઉપવાસ પણ કરી શકાય. દિવસ દરમિયાન ફળો ખાઈ શકાય છે. એટલે કે તમે મોસમી ફળો ખાઈ શકો છો. ગુરુવારના વ્રતમાં કેળાનો નૈવેદ્ય ધરાવીને પ્રસાદ ખાવો એ વધુ શુભ માનવામાં આવે છે.