મહિલા અનામત બિલ વિશે મહત્વની બાબત જાણી લો

By: nationgujarat
19 Sep, 2023

નવી સંસદમાં લોકસભાની કાર્યવાહી શરુ કરવામાં આવી હતી. લોકસભામાં મહિલા અનામત બિલ રજુ કરવામાં આવ્યું છે. નવી સંસદમાં પોતાના પ્રથમ સંબોધનમાં મોદીએ કહ્યું, ‘પ્રથમ સત્ર માટે દરેકને શુભકામનાઓ. ભારત માટે આ ગર્વની ક્ષણ છે. ભવન બદલાયું છે, ભાવ અને ભાવનાઓ પણ બદલવી જોઈએ.

શું છે બીલમાં મહત્વની વાત

– લોકસભામાં હાલમાં 82 મહિલા સભ્યો છે. આ બિલ કાયદો બન્યા બાદ લોકસભામાં મહિલા સભ્યો માટે 181 સીટો અનામત રહેશે.
– આ બિલમાં બંધારણની કલમ 239AA હેઠળ રાજધાની દિલ્હીની વિધાનસભામાં મહિલાઓને 33% અનામત આપવામાં આવી છે. એટલે કે હવે દિલ્હી વિધાનસભાની 70માંથી 23 બેઠકો મહિલાઓ માટે હશે.

– માત્ર લોકસભા અને દિલ્હી વિધાનસભા જ નહીં પરંતુ અન્ય રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં પણ 33 ટકા અનામત મળશે.

કયા સુઘી રહેશે અનામત ?

– આ બિલ હેઠળ લોકસભા અને વિધાનસભાઓમાં મહિલાઓ માટે 15 વર્ષ સુધી અનામત રહેશે. 15 વર્ષ પછી મહિલાઓને અનામત આપવા માટે ફરીથી બિલ લાવવું પડશે.

ઓબીસી મહિલાઓ માટે શું

– લોકસભામાં OBC વર્ગ માટે અનામતની કોઈ જોગવાઈ નથી. SC-STની અનામત બેઠકો હટાવ્યા બાદ લોકસભામાં 412 બેઠકો બચી છે.
આ બેઠકો પર સામાન્ય ઉમેદવારોની સાથે ઓબીસી ઉમેદવારો પણ ચૂંટણી લડે છે. આ મુજબ 137 સીટો જનરલ અને ઓબીસી કેટેગરીની મહિલાઓ માટે હશે.

SC -ST મહિલાઓ માટે શું

– SC-ST મહિલાઓને અલગથી અનામત નહીં મળે. અનામતની આ વ્યવસ્થા આરક્ષણની અંદર જ કરવામાં આવી છે. એટલે કે લોકસભા અને વિધાનસભાઓમાં એસસી-એસટી કેટેગરી માટે આરક્ષિત તમામ બેઠકોમાંથી માત્ર 33% જ મહિલાઓ માટે હશે.આ રીતે સમજીએ તો, હાલમાં લોકસભાની 84 બેઠકો એસસી અને વિધાનસભાઓમાં અનામત છે. ST માટે 47 બેઠકો. ખરડો કાયદો બન્યા બાદ 84 SC બેઠકોમાંથી 28 બેઠકો SC મહિલાઓ માટે અનામત રહેશે. તેવી જ રીતે, 47 ST બેઠકોમાંથી, 16 ST મહિલાઓ માટે હશે.

– બિલ કાયદો બન્યા બાદ લોકસભામાં 181 મહિલા સભ્યો હશે. હાલમાં માત્ર 82 મહિલા સાંસદો છે. પરંતુ આગામી સમયથી મહિલા સાંસદોની સંખ્યા ઓછામાં ઓછી 181 થઈ જશે.

નવી સંસદમાં પહેલા જ દિવસે હોબાળો
સંસદમાં બોલતા અધીર રંજન ચૌધરીએ કહ્યું કે હિંદુત્વની ચર્ચા તો થાય છે, શું આપણે ‘હિંદીત્વ’ પર આવી જઈશું? તેમના ભાષણ દરમિયાન સોસદમાં હોબાળો થયો હતો. હોબાળો થતા સ્પીકર ઓમ બિરલા સહિત ઘણા સભ્યો અધીર રંજનને બેસી જવાની માંગ કરી રહ્યા હતા, પરંતુ અધીર રંજન ચૌધરી તેમના વિચારો રજૂ કરતા રહ્યા. આ દરમિયાન ગૃહમાં નારેબાજી શરૂ થઈ ગઈ હતી. આ દરમિયાન સ્પીકર ઓમ બિરલા અધીર રંજનને તેમન વાત પુર્ણ કરવાનું કહેતા રહ્યા. ઓમ બિરલાએ કહ્યું કે આજનો દિવસ મહિલા અનામતનો દિવસ છે. તેથી બીજી વાતો પછી કહેજો.

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ નવા સંસદ ભવનમાંથી તેમના પ્રથમ સંબોધનમાં કહ્યું હતું કે નવા સંકલ્પ સાથે ભારત આગળ વધી રહ્યું છે. વિજ્ઞાનની દુનિયામાં ચંદ્રયાન-3ની સફળતા દરેક દેશવાસીને ગર્વથી ભરી દે છે. ભારતના નેતૃત્વમાં G-20નું ગૌરવપૂર્ણ સંગઠન એ ભારત માટે ગર્વની ક્ષણ છે. મોદીએ કહ્યું, ભૂતકાળની કડવાશ ભૂલીને આગળ વધીએ.


Related Posts